منوچهر صانعی متولد ۲۹ /۱۳۶۳/۲ شهر تهران و فارغ التحصیل کارگردانی است،به بهانه برسی مسائل روز تدوین ودغدغه های بر سر راه استعداد های جوان که پا به این عرصه می گذارند گفتگویی اختصاصی ،گرم و جذاب ترتیب داده ایم که به اتفاق این گفتگو را دنبال می کنیم.
۱.سلام ، خوبی؟
جواب: سلام خوب، ممنونم به لطف خدا
۲٫خوب بسیار عالی، یه مقدار بیشترخودتو برای مخاطب ها فوژان نیوز معرفی می کنی؟
جواب: من از بچه گی علاقه زیادی به هنر نشون میدادم و همیشه غیر از درسم که خیلی خوب بود در مدرسه فعالیتهای هنری هم داشتم این فعالیتها در ۹ سالگی با بازیگری و کارگردانی تاترهای دانش آموزی شروع شد و در ادامه به عکاسی ودر نهایت با تحصیل در رشته هنر در دانشگاه این تلاش ها برای تکامل دراین عرصه رنگ گرفت.
۳٫ قبل از هر چیز فیلم هاو سریال هایی که هم بعنوان دستیار و تدوینگر جضور داشتی رو معرفی می کنی؟
جواب: من به دلیل فضای سینما و تلویزیون در زمان ورودم به این عرصه که مصادف شده بود با ورود تکنولوژی دیجیتال و جایگزینی اون به جای سیستمهای آنولوگ و همینطور نداشتن آشنا، دوست یا فامیلی تو این عرصه هیچ وقت در تدوین دستیاری نکردم و شروع کارم با تدوین کارهای دانشجویی کوتاه و کارهای کلاسی رسمی به عنوان تدوینگر بود وهنوزم هیچ تیتراژی تحت عنوان دستیار ندارم، به همین‌دلیل پله های پیشرفت در این کار رو یکی یکی و به آرومی پیش رفتم، اما شروع کار من در یک اثر حرفه ای به عنوان تدوینگر که بابت آن پول دریافت کرده باشم و کار هم در اشل حرفه ای به یک جشنواره رفته، تقریبا بر میگرده به اواسط دهه ۸۰ و مستندی که تدوین کردم و به واسطه اون مستند که راجعه به خانواده شهدا بود، ظرف چند سال بیش از ۱۰۰ مستند تدوین کردم و عملا شروع فعالیتم در این راه با تدوین مستند همراه شد که برام تجربه ی بسیار ارزشمندی شد که هنوزم ادامه مسیر از آن بهره میبرم، بعد هم توسط موحد شادرو تدوینگر جوان و خوب سینما و تلویزیون برای همکاری در گروه تدوین سریال “ماتادور” به کارگردانی فرهاد نجفی دعوت شدم. این به واقع میشه گفت اولین فعالیت حرفه ای من در زمینه سریال تلویزیونی بود، بعد از آن یک تله فیلم به اسم” گدان” رو تدوین کردم که از شبکه ۱ پخش شد، در ادامه برای تدوین برنامه تلویزیونی” امروز هنوز تموم نشده” دعوت به همکاری شدم، که در ۲ فصل اول این برنامه هم زمان که علی مرادی اجرا را بر عهده داشت و برای اولین بار پدرام کریمی به نیز به عنوان مجری در برنامه حضور پیدا کرد من تدوینگر این برنامه بودم، بعد هم تدوین مستند” شوک “به من سپرده شدکه در آن زمان شاهین صمد پور مجری و کارگردان برنامه “شوک” بود و به واقع من معتقدم بهترین دوران” شوک” هم همان وفت بود. در این بین من چند کلیپ و تیتراژ هم برای چند برنامه تلویزیونی به عنوان طراح تیتراژ و کارگردان و تدوینگر ساختم. برنامه های چون ب مثل بهار”،”فرود هشتم”کاوه خداشناس،”من و جمعه”حسین عامری،”سمفونی قهرمانان”یوسف طاهریان و……..
در ادامه تدوین مستد هنرمندان در برزیل توسط سید جواد هاشمی بهم پیشنهاد شد، که واقعا کار سخت و طاقت فرسایی بود. بعد هم تدوین مستند آقای خاص ویک فیلم سینمایی هنر تجربه رابه نام”مردی که لب نداشت “انجام دادم که در جشنواره یاس پذیرفته شد. ودر ادامه در سریال” آسپیرین” فرهاد نجفی طراحی و تدوین آنچه گذشت و آنچه خواهید دید بر عهده من قرار گرفت، بعد از آن تدوین سریال” بازگشت ” یه کارگردانی حسین عامری رو قبول کردم.
و در ادامه با دوست عزیزم فرید ولی زاده در پروژه سخت و عجیب فیلم ترسناک” آینه شیطان ” همکاری داشتم . در ادامه این مسیر سجاد پهلوان زاده به من پشنهاد کرد فیلم سینمایی “دایان”، ساخته بهروز نوانی پور رو با هم تدوین کنیم که تجربه بسیار خوبی بود، بعدهم به پیشنهاد سجاد پهلوان زاده برای تدوین دو نفره فیلم سینمایی”مصادره” ازمن دعوت شد که این همکاری به دلایل شخصی نیمه تمام ماند و من در میانه راه از مصادره جدا شدم ولی خاطرات خوب آشنایی با رضا عطاران، مهران احمدی مسعود سلامی فرید ناظر فصیحی و … و از همه مهمتر خانم نرگس آبیار و جناب آقای قاسمی هیچوقت از ذهن و قلبم بیرون نمیره، در دامه هم مجددا موحد شادرو ازمن خواست كه در تدوين سريال” دلداگان” به كارگرداني آقاي منوچهر هادي و تهيه كنندگي جناب آقاي ايرج محمدي كمكش كنم، كه در اين سريال هم بنا به دلايلي اسمم در تيتراژ مشخصا به عنوان تدوينگر نيامد ولي چون موحد شادرو دوست قديمي من بود اصلا به موضوع توجه نكردم و فقط تلاش كردم كه بتونم كمكي در بهتر شدن تدوين انجام داده باشم ، بعد از دلداگان تدوين سريال” قطعه گمشده” به كارگرداني روح الله فخرو را به تازگي انجام دادم كه اين سريال براي پخش از يكي از شبكه هاي تلويزيوني در پايان مراحل فني خودش قرار دارد.(با لبخند )توجه فرمودین که چقدر از کلمات بعد ،در ادامه و….. استفاده کردم؟
۴٫ (با لبخند )بله معرفی کاملی بود و کار ویراستاری را سخت کردی،خوب بریم سر اصل مطلب،شیوه تدوین تکراری شده یا شیوه ساخت فیلم؟
جواب: به واقع هیچکدوم .
۵٫ چرا ؟توضیح بیشتر؟
جواب: به لحاظ تئوري سبكهاي فيلمسازي و تدوين يك چهار چوب مشخص دارند كه سالهاست در سينما با توجه به ژانر فيلم ازشون استفاده میشه، ولی به واقع براي مني كه سالهاست در اين حرفه ام شيوه و فرم تدوين هر كاري كه انجام دادم با قبلي و بعدی خودش بسيار متفاوت هست، شايد در كليات سبكهاي تدوين شبيه بهم باشند ولي مطمئن باشيد در جزئيات به قدري با هم متفاوت هستند كه بهتون قول ميدم هيچ فيلمي رو نميتونيد شبيه فيلم ديگري بدونيد.
۶٫این جمله درسته که از روی تماشای فیلم میشه تدوینگر فیلمو تشخیص داد؟
جواب: از نگاه مردم عادی قطعا نه درست نیست، ولی در نگاه افراد متخصص، بله. چون هر تدوینگر مثل یک نوازنده موسیقی لهجه و سبک خاص خودش رو در ایجاد درام و ریتم و سبک روایت داستان داره، که قطعا با تدوینگر دیگر متفاوت هست و همین موضوع باعث میشه یک کارگردان سالها با یک تدوینگر مشخص کار کنه و تقریبا هیچوقت تدوینگرشو عوض نکنه.
۷٫آیا ابزار تدوین در داخل کشور ما بروزه؟
جواب: بله ما به لحاظ سخت افزار و نرم افزار کاملا با سطح جهانی برابریم چون هر ابزاری رو که بخواهیم اگر اینجا نباشه هم میتونیم سفارش بدیم برامون از کشورهای اطراف بیارن، البته اگر پولش رو داشته باشیم و توان پرداخت هزینشو در این شرایط اقتصادی داشته باشیم که این یک موضوع جداست و ربطی هم به بحث ما نداره.
۸٫چرا اکثر نرم افزار های تدوین در داخل ایران کرک است و آیا این مورد مشکل ساز خواهد بود؟
جواب: ببینید ما در حوزه نرم افزار از سیستم عامل تا نرم افزارهای تخصصی به دلیل محدودیتهای اقتصادی، جهانی و اجتماعی امکان دسترسی به اصل، برامون خیلی سخت و در پاره ای از شرایط غیر ممکن هست، باید در نورد شرایط کشوری واقع بین باشیم، ما خیلی چیزها در کشورمون محروم هستیم و برای رفع نیاز و رسیدن به اونها مجبوریم از جایگزینهای بی کیفیت استفاده کنیم و این مسئله در مورد نرم افزار خیلی پیش پا افتاده هست و به دلیل فقر فرهنگی خصوصا در این حوزه ما سالهاست که بدون نظارت خاص و ممانعت قانونی گویا تنها راه رفع این نیاز همین استفاده از نرم افزارهای به قول شما کرک هست.
۹٫آیا این جمله درست است که یک تدوینگر صرفا به یک نرم افزار تدوین اشراف دارد؟
جواب: همکاران ما در این حوزه معمولا با یک نرم افزار کار می کنند ولی این به اون معنی نیست که فقط همین نرم افزار رو بلد باشن، نرم افزارهای تدوین در کلیت همگی یک کار رو انجام‌میدن و اختلافشون در جزئیات و ظاهرشون هست، من همیشه به هنرجوهای خودم میگم، یادگیری نرم افزار تدوین بین ۶ ساعت تا ۶ ماه بسته به استعداد افراد طول خواهدکشید، ولی چیزی که در این حرفه اهمیت داره هنری تدوین هست که هیچوقت انتها نداره. حالا اینکه چندتا نرم افزار بلدی یا با کدومشون توانایی داری کار کنی در اصل ماجرا که در واقع درک صحیح از هنر تدوین هست هیچ تفاوتی ایجاد نمیکنه.
۱۰٫آیا شیوه و کار تدوین نسبت به گذشته ساده تر شده؟
جواب: اگر منظورتو از شیوه و کار بخش سخت افزار این حرفه هست بله با به وجود اومدن انقلاب دیجیتال در هنر کار به مراتب راحت تر شده ولی شیوه و هنر تدوین امروز به دلیل پیچید گیهای ایده، داستان، فیلمنامه، شخصیتها و از همه مهمتر نوع نگاه کارگردانهای جوان و به روز و تنوع آنها در دکوپاژ و میزان سن به مراتب پیچیده تر و سختتر شده.
۱۱٫ چرا این روزها هر کدام از دستیارها و یا عبارتی ادیتور ها با یک یا دو تجربه کاری سراغ مدیریت تدوین می روند؟
جواب: به نظر من این مسئله ریشه اجتماعی و فرهنگی دارد. در واقع این مسئله در تمامیت جامعه امروز ما وجود دارد که افراد کم تجربه و کم سن و سال تربیت صحیحی در اجتماع پیرامون مسئله صبر و ممارست نشده اند، ما تصور میکنیم با کمی آشنایی راجع به هر چیزی میتوانیم در آن رشته در بالاترین درجه کار خود را شروع کنیم، که این مسئله در انتها فقط به خود شخص ضربه وارد میکند و چون صبر و تجربه وجود نداشته وسلسه مراتب طی نشده است، نتیجه کار مطلوب نبوده و در ادامه فرد را دچار سر خوردگی و زده شدن از کار می کند.
۱۲٫ دغدغه های یک تدوینگر امروزی چیه ؟
جواب: یک تدوینگر باید دغدغه اش کارش باشد، این مسئله امروزی و دیروزی ندارد. این کار نیاز به تمرکز زیادی دارد و هر چیزی غیر از این برای این حرفه مانند سمی کشنده است.
۱۳٫ آیا این جمله که تدوین می تواند فیلم و یا کارگردان را نجات دهد صحیح است؟
جواب: بله یکی از دلایل به وجود آمدن تدوین حتی در همان سالهای اول به وجود آمدنش نجات یک صحنه از یک گرفتاری بود که معمولا گروهای تولید و مشخصا کارگردان با آن روبرو بود، اساسا تدوین باید به فیلم و کارگردان کمک کنه و در مواردی هم این دو رو نجات بده.
۱۴٫ فوت آخر تدوینگر ی واقعا وجود دارد؟
جواب: بله یکی از مهمترین بخشهای تدوین آخرین باری است که تدوینگر بعد از طی مراحل پس تولیدیعنی صداگذاری، موسیقی، جلوه ای ویژه و تصحیح رنگ و‌نور به فیلم نگاه کرده و آخرین تغیرات را ایجاد می کند واقعا این مرحله مثل همان فوت کوزه گری است که شما فرمودین.
۱۵٫برای یک جوانی که به این رشته علاقه داره چه ابزاری نیاز است؟
جواب: مهمترین ابزار واقعا تحصیلات و شعور ذاتی هنری است، به نظر من اینها از بقیه چیزها مهمتر است.
۱۶٫تجربه بدی که از این رشته داری چیه؟
جواب: هر کاری روزهای بد و خوب داره من بدترین لحظاتم زمانی بود که در عین شایستگی دیده نشدم و به دلیل نداشتن ارتباط یا به دلیل زیر پا نذاشتن اخلاقیات کنار گذاشته شدم، این اتفاقات هرگز از ذهنم پاک نمیشه و من رو در کارم مصرتر و با انرژی تر میکنه.
۱۷٫ چرا دستمزد تدوینگر خیلی بالاست ؟
جواب: بالا به نسبط کی به نسبت چی؟ متر و معیار شما در مورد دستمزد بالا چیه دقیقا؟ در مقایسه با یک کارمند عادی یا در مقایسه با رییس یک اداره دولتی؟ دستمزد یک تدوینگر در ایران یک پنجم همکار خودش در همین کشورهای حوزه خلیج فارس هست. حالا باید دید معیار شما از کلمه بالا چیه؟
۱۸٫ بگذریم،خلاقیت در تدوین به چه معناست ؟
جواب: خلاقیت در تدوین همیشه به معنی انجام دادن یک کار عجیب و‌غریب و نوآورانه نیست، خلاقیت در تدوین گاهی به معنی یک جا به جایی کوچک در جای کات و یا تغییر یک برداشت با برداشتی دیگر در راستای تاثیر پذیری بیشتر درام است و در مجموع تمام اتفاقات روی میز مونتاژ یک خلاقیت هنرمندانه است.
۱۹٫این جمله ای که تدوینگر نمی تونه معجره کنه درسته ؟
جواب: من معتقدم در واقع تدوین نام کاملش اعجاز تدوین یا جادوی تدوین هست، من خیلی نمیفهمم که بعضی اوقات تدوینگرها میگن ما معجزه نمیتونیم بکنیم من به این دوستان عرض می کنم، دوست عزیز شما روی اون‌صندلی نشستی که معجزه کنی، وگرنه که تدوین فقط چسب زدن و چسبوندن نیست اما از طرفی‌ما میتونیم یک فیلم بد رو به متوسط تبدیل کنیم که واقعا این خودش کم از اعجاز نداره، ولی واقعا نمیشه یک کار بد رو به عالی تبدیل کرد، باید واقع بین بود.
۲۰٫مشکلات صنفی این رشته چیه ؟
جواب: در کشور ما این روزها تمام ان جی اوها دچار مشکلات ساختاری هستند چون این ان جی اوها از طرف هیچ نهاد و سازمانی به رسمیت شناخته نمیشن و صنوفشون هم همین مسیر براشون اتفاق میفته، این مسئله باعث میشه اون صنف از درجه اعتبار ساقط شده و در نهایت نتونه حق مطلب رو در کلیات حقوقی افرادش ادا کنه
۲۱٫ آیا این مطب صحت دارد که عضو شدن در این صنف خیلی سخته و کلا اضافه شدن به این صنف سخته؟
جواب: اگر جواب سوال قبلیم رو نادیده بگیریم، باید بگم تدوین یک کار بسیار حساس و مهم هست، پس در واقع باید ورود بهش هم بسیار سخت و دقیق صورت بگیره و نباید هر کسی و به هر شکلی بتونه وارد این چرخه بشه، من خودم هم هنوز وارد این صنف نشدم ولی اصلا گاردی بهش ندارم، چون اگر وارد نشدم حتما هنوز به اون درجه از آمادگی و پختگی در تدوین نرسیدم و این کاملا منطقی هست، البته با فرض بر اینکه صنف از وجاهت صحیح اجتماعی و قانونی برخوردار باشه که در ایران تمام اعتبار صنف تدوین به افرادی هست که در این صنف هستن وگرنه خود صنف و حتی خانه سینما از وجاهت و مقبولیت قانونی برخوردار نیست در صورتی که باید یک وزارت خونه یا نهادی تمام و‌کمال پشت اون و افرادش بایسته ولی فکر کنم در این حوزه ما دچار خلاء قانونی هستیم و این صنف و این ان جی او متولی قانونی نداره.
۲۲٫ روزانه بطور متوسط چند ساعت پشت میز تدوینی ؟
جواب: من به طور متوسط از زمان شروع یک پروژه بالای ۱۰ ساعت در حوالی میز تدوین در حال کار هستم.
۲۳٫ تا بحال شده بخاطر اختلاف نظر با کارگردان اد امه فعالیت را قطع کنی؟
جواب: من قطع نکردم چون‌اعقاد دارم نباید کاری رو وسطش رها کرد ولی اونها قطع کردن حالا یا به دلیل مالی یا زمانی یا هر چیز دیگری ولی این قطع همکاری از طرف مقابل قرارداد بوده نه من.
۲۴٫ تابحال علارقم میل کارگردان سکانسی را از فیلم حذف کردی بعدها افسوس بخوری ؟
جواب: نه، خیلی حذف کردم ولی افسوس نخوردم هر بار که دیدم خیلی بابت تصمیم خوشنود بودم.
۲۵٫ تدوین سخته یا کارگردانی؟
جواب: اگه واقع بین باشیم کارگردانی، چون در واقع کارگردانی خلق یک اثر هست ولی تدوین ویرایش خلاقانه یک خلق.
۲۶٫ با موقعیت فعلی اندازه خودتو کجا می دونی؟
جواب: همین جایی که هستم درسته و باید تلاش کنم برای پیشرفت روز افزون، این اعتقاد قلبی من هست که آدم باید پله ها رو با آرامش و قرار کامل و به ترتیب بالا بره تا بتونه به سلامت برسه.
۲۷٫ نقل شده تدوینگر ی هستی که با همه راه میای ؟
جواب: اکر منظورتون از راه اومدن انعطاف پذیر بودن بله ولی اصلا اجازه نمیدم در حوزه کاری چیزی به کار تحمیل بشه که نادرست باشه.
۲۸٫ اخلاق و رفتار حرفه ای در این شغل را توضیح می دی ؟
جواب: مهمترین مسئله در این حرفه نظم هست و در واقع او باید بسیار انسان منظمی باشی و هیچ وقت ادب و احترام رو در این شغل نباید فراموش کنی. البته کمی شوخ طبعی در هنگام کار هم بد نیست من توصیه می کنم.
۲۹٫ تدوینگر مورد علاقه ات معرفی می کنی؟
جواب : در ایران با احترام به همه اساتید جناب استاد عباس گنجوی و در خارج از ایران مایکل کان و والتر مرچ.
۳۰٫آخرین فیلمی که تدوینشو دوست داشتی ؟؟؟
جواب: فيلم جنگ سرد به تدوين يارونسلاو كامينسكي.
۳۱٫دوستای نزدیکت کیا هستن ؟
جواب: اگر منظورتون در سينماست، خب موحد شادرو دوست دوران نوجواني من تا به الان هست كه با هم اينكار رو شروع كرديم كاوه خداشناس كه خيلي با هم وقت ميگذرونيم و از كنار هم بودن لذت ميبريم، حسين عامري كه من هميشه ازش ياد ميگيرم، امين زندگاني عزيز كه اينروزها افتخار دوستي صميمي باهاش رو دارم و خانم اليكا عبدالرزاقي و خانم سوگل طهماسبي و عليرضا محمدي نازنين كه افتخار دوستي با اين عزيزان براي من خيلي لذت بخشه.
۳۲٫کار جدیدی تو دست داری؟
جواب:بله با افتخار كار جديد جناب آقاي استاد سيامك شايقي به اسم “خانه دوست اينجاست؟”رو در حال تدوين دارم و از كنار ايشون بودم لذت مي برم.
۳۳٫پیشنهاد برای کسانیکه به حرفه علاقمندند چیه؟؟
جواب: اول اينكه راجع به اين رشته كاملا تحقيق كنن و با سختيها و شرايط كار كامل آشنا بشن و با چشم باز انتخاب كنن، دوم حتما در اين حوزه به دنبال تحصيلات دانشگاهي باشند و در آخر اينكه هنر چيزي جز عشق نيست فقط بايد عاشق باشي اگر عاشق هنر هستين پا به اين عرصه بذارين.
۳۴٫و حرف آخرمنوچهر صانعی؟؟
جواب: زندگی صحنه ی یکتای هنرمندی ماست هر کسی نغمه ی خود خواند و از صحنه رود صحنه پیوسته به جاست. خرم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد. ممنون از شما ممنون از خانوادم و همه كساني كه در اين سالها من رو ياري دادن.
